کرمهایخاکی در نتیجة فعالیت خود باعث تسریع تحرک یونها در سطح و عمق پروفیل خاک میگردند. در این مرحله آنها با ترشح مواد شیمیایی میتوانند برخی از عناصر غذایی پایة موجود در خاک را از حالت تثبیت خارج نموده به شکل قابل جذب گیاه تبدیل کنند.
این فرایند توسط کرمهایخاکی به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم انجام میگیرد. مثال تأثیر مستقیم آنها در معدنی شدن ازت است این عنصر که معمولاً به شکل کمپلکسهای آلی غیرقابل استفادة گیاه در خاک وجود دارد پس از عبور از لولة گوارش کرمهایخاکی ابتدا به آمونیاک و سپس به نیتریت و نیترات تبدیل میگردد. تأثیر غیرمستقیم کرمهای خاکی در ازدیاد حاصلخیزی خاک، ازدیاد فعالیت میکروارگانیسمها و جانوران خاکزی در نتیجه تولید مواد محرک ریشه نظیر ویتامینها بویژه ویتامین B12 است.
بنابراین با توجه به نقش کرمهایخاکی در اصلاح ساخت بافت و سایر عوامل یاد شده دارند. بطور مستقیم در ازدیاد حاصلخیزی و باروری خاک و افزایش محصول مؤثر واقع میشوند. همچنین شواهد بسیاری وجود دارد که غلظت کلسیم، سدیم، منیزیم، پتاسیم، فسفر و مولیبدن قابل جذب در مدفوعات کرمهایخاکی بیشتر از محیط اطراف آنها میشود
گیاهانی که از کود ورمی کمپوست تغذیه می کنند معمولا دارای ظاهری زیبا بلند تر و رشدی سریعتر می باشند . بر این اساس ازمایشات و تحقیقات انجام شده استفاده ورمی کمپوست باغلظت کمتر در رشد و نمو گیاهان تاثیر بیشتری دارد. این نتایج علمی بر اساس تحقیقات مرکز اوهایو( ohio state university )انجام شده است . گزارشات این نتایج به شرح زیر است :
کود ورمی به عنوان یکی از اجزاء مغذی گیاهان در باغبانی و گل کاری تاثیر مستقیمی در خواص فیزیکی و شیمیایی و رشد نمو گیاهان دارد .
افزایش در میزان رشد و نمو گیاهان همیشه به عنوان یک مزیت و برتری محسوب نمیشود . اما کود ورمی فعالیت و عملکرد بیولوژیکی دارد و خود مواد دفع کننده قارچی دارد که از رشد بی رویه و منفی محصول جلوگیری می کند .و به گونه ای رشد و نمو گیاه را کنترل می کند.
تاثیر ورمی کمپوست در افزایش گیاهان :
افزایش جمعی گیاهان پس از تغذیه از کود ورمی در هر سانتی متر افزایش می یابد .
تاثیر ورمی کمپوست در افزایش ریشه :
در هر ازمایش عملی انجام شده کیاهانی که از کود ورمی کمپوست تغذیه نمودندتاثیر قابل توجهی در رشد و افزایش ریشه گیاهان داشتند. افزایش رشد گیاهان ظرفیت جذب اب و مواد مغذی دیگر را بالا برده و از لحاظ علمی گیاهان را قوی تر و سالم تر میسازد. در صورتی که اگر رویش شاخه ها به طور نامناسبی افزایش یابد خطر ایجاد چسبندگی و به هم فشردگی در ریشه گیاهان وجود دارد که در این صورت گیاه احتیاج به پیوند زنی و نشاء دارند .ازمایشات نشان داده که چسبندگی در ریشه گیاهان باعث کاهش رشد انها خواهد شد . از این تحقیقات اهمیت و ارزش سلامتی و قوت در رشد گیاهان برای محققان و کشاورزان اشکار شد.
تاثیر ورمیکمپوست بر اندازه گلها:زمان برداشت گلهای میمون آزمایش شده، محققان دریافتند نکته بسیار ارزشمند این آزمایشات این است که گلهایی که از کود ورمیکمپوست تغذیه نمودند، رشد بیشتری از لحاظ ساقه و گلبرگ داشتند و در مقایسه با گلهای دیگری که از کودهای معمولی (کودهای شیمیایی و ... ) تغذیه نمودند رشد ظاهری قابل توجهی داشتند. در نتیجه ظاهر متفاوت و زیبای گلها نظر خریدارن و ناظران را به خود جلب نمود به طوریکه به مرور بر میزان بهای آن گلها افزوده شد.
تاثیر ورمیکمپوست درضخامت و کلفتی ساقه گیاهان:
طی آزمایشات انجام شده توسط محققان، ضخامت ساقه گیاهان پس از تغذیه از کود آلی ورمیکمپوست افزایش قابل توجهی داشته است گرچه ایجاد ضخامت بیشتر در ساقه از اهمیت کمتری نسبت به دیگر عوامل در رشد گیاهان برخوردار است اما در بعضی گلها و گیاهان اهمیت بسزایی دارد مانند گلهای میمون که ضخامت در ساقه آنها تاثیر آشکاری بر زیبایی ظاهری این گل دارد.
تاثیر ورمیکمپوست در سرعت رشد و نمو گل و گیاه:گیاهانی که در بستری با کود آلی ورمیکمپوست پرورش مییابند معمولاً رشد و نموی بیشتر و سریعتری نسبت به گیاهان دیگر دارند. در آزمایشات تحقیقاتی که بر روی گل میمون و کلم بروکلی انجام شد، نشان داد که دوره کامل رشد و نمو گلهای میمون 2 تا 3 روز کمتر از دیگر گلها و گیاهان است و گل کلم بروکلی نیز در زمان نشاء و جوانه زنی، برگهای بیشتری تولید کرده است.
نتیجه:
عکسالعمل گیاهان مختلف به کود آلی ورمیکمپوست بر اساس چند عامل مهم میباشد. اولین و مهمترین عامل این است که نتایج آزمایشات مختلف در پرورش گیاهان با استفاده از کود ورمی در مناطق آب و هوایی مختلف متفاوت است. پیشرفت مراحل رشد برای هر گیاه در مناطق آب و هوایی مختلف یکسان نمیباشد و مسلماً واکنش گیاهان به سامانه کود ورمیکمپوست نیز متغیر خواهد بود. گیاهانی که در شرایط مطلوب آب و هوایی و تغذیهای مناسب رشد میکنند، عکسالعمل کندتری نسبت به افزایش میزان کود و دیگر افزودنیهای شیمیایی به بستر خاک نشان میدهند. در حالی که گیاهانی که در شرایط غیر مطلوب آب و هوایی و تغذیهای نامناسب رشد و پرورش پیدا میکنند، عکسالعمل سریعتر و مطلوبتری در افزودن کود ورمی به خاکشان نشان میدهند.
چای کمپوست ( Compost tea ) کود مایع بیولوژیک این محصول که یک ساختار محلول آبی دارد به سادگی از ورمیکمپوست قابل استخراج است.
از مهمترین مزایای چای کمپوست :
افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماریها پس از مصرف
چای کمپوست محتویاتی دارد که با عمل روی فیلوسفر برگ گیاهان و میکروبهای سطح آنها، با مکانیسمهای مختلف از جمله ایجاد مقاومت در تقسیم میکروبها و پاتوژنها اثر ضد بیماریزایی را بر گیاهان اعمال مینماید.
مواد مؤثر مختلفی از چای کمپوست استخراج شدهاند که ز برخی باکتریها و مخمرهای مفید تا مواد فنلی و اسیدآمینهها را شامل میشوند.
از مهمترین شاخصهای چای کمپوست میتوان، پرفایل ترکیبات فنلی پتانسیل احیاء، آنالیز میکروبهای مفید را نام برد.
بهترین روش مصرف هر کود انجام ازمون خاک و مشاوره یا کارشناسان تغذیه گیاه و خاک شناسانی میباشد ولی به صورت عام مصرف ورمی کمپوست محدودیتی نداشته و مقادیر پیشنهادی به صورت عمومی و تجربی مورد ازمایش قرار گرفته است و مصرف بیش از مقادیر پیشنهادی نیز باعث سوختن گیاه نمیگردد.
کود ورمی کمپوست به صورت های مخلوط با خاک سطحی و یا هنگام تعویض گلدان با کل خاک و یا هنگام کاشت نهال به صورت چاله ای در اطراف ریشه ( چالگود ) مصرف نمایید.
گلدانهای اپارتمانی :
به عمق 2 الی 5 سانتی متر خاک گلدان را برداشته و کود ورمی کمپوست را جایگزین نموده و با خاک سطحی مخلوط کنید. در صورت جابجایی گلدان معادل 20? الی 40? از حجم گلدان جدید را کود ورمی کمپوست و الباقی را خاک معمولی مخلوط نمایید.
باغچه های خانگی :
2تا 3 کیلو گرم ورمی کمپوست در هر متر مربع ( به صورت مخلوط با خاک سطحی(
گلهایی که بصورت زهکش ابیاری میگردند مانند بنفشه افریقایی :
2تا 3 قاشق کود ورمی کمپوست را در یک لیوان اب مخلوط و بعد از 24 ساعت مایع بدست امده را که ورمی تی ( vermi tea ) ) نام دارد را در ظرف زیر گلدان ریخته و گلدان را درون ان قرار دهید.
گیاهانی با ریشه غرق ابی مانند بامبو :
2تا 3 قاشق کود ورمی کمپوست را در پارچه تنظیف پیچیده و به صورت تی بک ( teabag ) داخل گلدان اب قرار دهید.
صیفی جات:
1/5تا 5/2 کیلو گرم کود ورمی کمپوست در هر متر مربع بصورت مخلوط با خاک سطحی به عمق 10 الی 15 سانتیمتر
سبزی کاری :
مخلوط 10? الی 15? کود ورمی کمپوست را با خاک گلدان یا خاک سطح باغچه حداقل به عمق 2 تا 5 سانتی متر.
درختان مثمر :
3الی 5 کیلو گرم برای هر درخت بصورت چالکود .
درختان غیر مثمر :
2تا 3 کیلوگرم برای هر درخت بصورت چالکود
نشاکاری و تکثیر :
25تا 75 گرم برای هر نشا
نهال کاری :
500گرم برای هر نهال بصورت چالکود
زمینهای زراعی :
6تا 9 تن در هکتار بسته به نوع کشت و کیفیت خاک.
روش های مختلفی برای تولید ورمی کمپوست وجود دارد که ساده ترین راه آن، روش پشته ای می باشد . برای تولید ورمی کمپوست به روش پشته ای باید مراحل زیر انجام گیرد.
1- زمینی مسطح، بدون سنگ و کلوخ و خرده شیشه انتخاب و سطح آن را مرطوب و سپس کاملا کوبید تا سفت شود. علت این امر جلوگیری از ایجاد هیبرید کرمهای مورد استفاده با کرمهای خاکی معمولی و زایل شدن آنها می باشد.
2- ایجاد سایبان برای محافظت کرمها در برابر بارندگی و نور آفتاب3- ایجاد پشته ای از کود گاوی نیمه پوسیده به شکل گنبدی به عرض 70 و ارتفاع 50 سانتیمتر و طول دلخواه و آبیاری فراوان آن به منظور خروج شیرابه کود
4- ایجاد شیار در طول خط الراس پشته به عمل 15 سانتی متر و ریختن کرم ها به داخل آن و سپس برگرداندن کود روی کرمها آبپاشی پشته به صورت روزانه به منظور حفظ رطوبت آن
5- جداسازی کرم ها از پشته پس از تولید ورمی کمپوست با استفاده از غربال